ENE
2011. Madrilgo Euskal Etxea. Madrid, España.
La Euskal Etxea de Madrid es la entidad ganadora del ENE SARIA 2011, galardón que anualmente otorga Eusko Ikaskuntza–Sociedad de Estudios Vascos con motivo del EUSKARAREN NAZIOARTEKO EGUNA-DIA INTERNACIONAL DEL EUSKARA (celebración impulsada por EI-SEV desde el año 1949).
EUSKAL ETXEA – HOGAR VASCO de Madrid es una asociación sin ánimo de lucro, fundada en 1979 como heredera y continuadora de la que existió antes de la Guerra Civil. Punto de encuentro de los vascos residentes en Madrid y centro de animación de actividades socioculturales, en el año 1932 empezaron a impartirse allí clases de euskera.
Actualmente, la EUSKAL ETXEA de Madrid cuenta con tres profesores y 160 alumnos repartidos en seis niveles de enseñanza. Regularmente lleva a cabo actividades relacionadas con el euskera y la cultura vasca. Es asimismo destacable su Biblioteca Vasca que reúne más de 10.000 ejemplares.
En su fallo, el jurado del ENE SARIA 2011 ha destacado que cada año son más las candidaturas que se presentan desde todos los lugares del mundo, al tiempo que ha expresado su agradecimiento a las entidades que, con medios limitados y en condiciones no siempre fáciles, trabajan a favor del euskera y de la cultura vasca lejos de Vasconia-Euskal Herria.
El Premio se materializa en un reconocimiento público y la entrega, en fecha aún sin determinar, de una reproducción escultórica del anagrama diseñado por el artista Nestor Basterretxea.
Por otro lado, la campaña ENE 2011, que este año rinde homenaje a mujeres que han marcado la historia vasca, ha obtenido una amplia acogida. Entre las numerosas respuestas correctas que ha recibido la encuesta planteada en la web de Eusko Ikaskuntza, se han sorteadi las camisetas diseñadas por Kukuxumusu para esta ocasión. La lista de ganadores se puede ver en www.eusko-ikaskuntza.org/ene.
EUSKO IKASKUNTZAK EUSKARAREN NAZIOARTEKO EGUNERAKO PLAZARATUTAKO ADIERAZPENA
Baionan izan zen, 1948. urtean. Eusko Ikaskuntzaren VII. Kongresuak eskainitako emaitzen artean egitasmo bat nabarmendu zen: euskal hizkuntzaren unibertsaltasunaren aldarrikapena. Urteak joan dira, baina gaur egun oraindik ere tinko eusten diogu Euskal Herriaren maitalez osaturiko gizatalde aitzindari horrek Xabier deunaren egunerako jarritako enkarguari.
Helburu horren gaurkotasunak, oraindik eutsi behar izateak, bere jatorrian zeukan zentzua berretsi egiten du. Askotan esan ohi da beste herri eta egoera batetan gure hizkuntza balio izugarriko altxorra izango litzatekeela edonoren ikuspegitik. Iraganari begiratuz gero egin daitekeen irakurketa, ordea, oso bestelakoa da.
Beraz, 1948. urtetik ezkero ibilitako bideak, eta batez ere jazotako gertaerek eta pairatutako egoerek, ez dute duda izpirik uzten: bidea gogorra izan da, oso. Baina era berean, agerian gelditu da euskaldunok gure hizkuntzarekin daukagun lotura, berarekiko maitasuna eta konpromisoa. Eta horrek itxaropena piztu egiten du, izandako arazo eta oztopo guztien gainetik Euskararen egoera hobetzeko gogoa gailendu delako.
Euskara bizirik mantentzeko grinak bere suspertzea ekarri du, orain arte egindako lan handiaren bitartez. Ikuspegi honetatik erabilera eta zabalkuntza izan dira, dudarik gabe, gakoak, hauen eskutik hizkuntzaren aberastea ere iritsi delarik. Baina Euskara ez da euskaldunen arteko komunikabiderako tresna soila, eta are gutxiago izaki erromantiko edo erlikia bat, nahiz eta sarritan honela begiratua izan den. Euskara euskalduntasuna bere osotasunean bizi eta sentitu ahal izateko bidea da, bide bakarra. Hortaz, ate bat zeharkatzea ezinbestekoa da, hau norberak eta bere borondate soilez hartu beharreko erabakia izanik. Eta horretarako hizkuntza bat ikasi nahi izatea, edo halabeharrez ikasi behar izatea, ez dira nahikoa.
Euskarak berezko balioa daukala aintzat hartu ezean, beste inongo helburu edo aurreiritzirik gabe, nekez iritsi daiteke honaino. Horregatik, agian, beste urrats bat emateko unea iritsi da dagoeneko luzea bilakatu den bide honetan. Euskal gizarteak azken hilabeteotan hasi duen aro berriak aukera paregabea ekar dezakeenaren konbentzimenduz ekiten diogu aurten ere egun honen ospatzeari.