Prix Manuel Lekuona

Jean-Louis Davant Iratzabal Ürrüstoi-Larrabilen (Zuberoa) jaio zen, 1935eko uztailaren 5ean.

Oinarrizko ikasketak Ürrüstoin, Maulen eta Uztaritzen egin zituen. Laborantza ikasketak burutu zituen Angers hiriko Mendebaldeko Unibertsitate Katolikoan. 1957an eskuratu zuen Agronomia Ingeniari titulua.

Lekornen ikastaldi bat egin ondoren, Aljerian soldadu egon zen bi urtez, 1958-1960 artean.

1961ean, Piarres Charrittonen zuzendaritzapean, Hazparneko Laborantza Eskolaren sortzaileetarikoa izan eta bertan hasi zen lanean. Agronomia eskolak ematen jardun zuen 1995ean erretiroa hartu arte. Irakaskuntzaz den bezainbatean, testuliburu ugari egokitu ditu Ikas Euskal Pedagogia Zerbitzuarekin elkarlanean.

1960an Enbata talde abertzalearen bultzatzaileetariko bat izan zen, Piarres Larzabal eta beste askorekin, eta Itsasuko Aberri Egunean (1963) parte hartu zuen. Ondoren, Euskal Herriko Alderdi Sozialista (EHAS) (1975) eta Euskal Batasuna (1986) alderdien sorreran parte hartu zuen.

Herri Ekintza kristau taldeko burua izan zen, orobat, 1962-1969 bitartean. 1968an Fededunak taldearen sorreran parte hartu zuen, Piarres Charritton, Jean Hiriart-Urruti eta hainbat lagunekin.

1963an, Baionako Euskal Idazkaritza Elkartearen kide izan zen, euskara idatziaren batasunari bidea bilatzeko. Zortzi hilabetez astero bildu zen Txillardegi eta hainbat lankiderekin horretarako. Baionako Biltzarraren Erabakiak 1964an aurkeztu zituzten, Piarres Lafitte euskaltzainaren zuzendaritzapean.

Euskaltzaindiak, Arantzazuko Biltzarrean (1968) Baionako erabakiak ontzat eman zituen, Koldo Mitxelenaren txostena bere egitean. Euskaltzaindian, izan ere, bereziki onomastikaren eta hiztegigintzaren alorretan aritu da 1978tik.1984tik aurrera Hazparnen AEKko irakasle izan zen, gau eskolak ematen, eta 1988an Euskal Kulturaren Batzarreak abiatutako Bateginik kanpainaren aholku batzordeko kide izendatu zuten. Aldi horretan, bizpahiru urtez Euskal Pen Klub berreginaren buru aritu zen. Halaber, Sü Azia elkarteko kide da.

1980an literaturaren bidean sartu zen, bereziki olerkian. Euskaraz genero guztiak landu ditu: eleberria, saiakera eta poesia. Haur literaturako hainbat ipuin itzuli ditu.Pastoral askoren egile da, hurrengo izenburu eta antzezlekuak izan dituztenak: Abadia Ürrüstoi (Maule, 1990), Eüskaldünak iraultzan (Gotaine-Irabarne, 1993), Agirre Presidenta (Arrokiaga, 1995), Xiberoko Makia (Sohüta, 2001), Antso Handia (Maule, 2004), Xiberoko Jauna (Ezpeize-Ündüreine, 2008) eta René Cassin (Sohüta, 2013).

Bereziki aipagarria da Euskal Herriko historiaz frantsesez idatzi zuen saiakera arrakastatsu bat: Histoire du Pays Basque (1970). 2007an hamaikagarren aldiz argitaratu zen, Histoire du peuple basque izenburuarekin. Gaztelaniara ere itzuli da.1957az geroztik egunkari eta aldizkari askotan argitaratu ditu bere artikuluak, euskaraz zein frantsesez. Branka (1971), Zuzen (1972), Zabal (1973-1976) eta Zehatz (1977-1980) aldizkarietako zuzendaritzakide izateaz gain, beste hainbat agerkaritan idatzi ditu artikuluak: Gazte, Herria, Enbata, Euskaldunak, Egia, Herriz-Herri, Jakin, Argia, Euskaldunon Egunkaria, Gara, Egin, Maiatz, Nabarralde, Le Journal du Pays Basque, eta abar. Horietan jorratu dituen gaiak askotarikoak dira: laborantza, ekonomia, gizarte egoera, politika, historia eta kultura.

2010ean Euskaltzaindiak euskaltzain emeritua izendatu zuen.