Foroan aplikatuko den metodologia EHUko parte Hartuz master eta ikerketa taldearekin, Aztiker soziologia ikergunearekin eta Elhuyarrekin lankidetzan garatuko da. Parte hartze metodologiaren bitartez, gogoeta eta deliberazioan oinarritzen den foroa burutuko da. Bilduko den taldea talde txikietan banatuko da, 7 pertsonez eta dinamizatzaile batez osatuko taldeak sortuko dira.
Edukiei dagokionez, galdera marko honi erantzuna bilatzeko ariketa egingo dugu: Zer norabide eman behar diogu hezkuntzari?
Hausnarketa gidatzeko, jarraian agertzen diren bi ardatz nagusien inguruan kokatuko da eztabaida:
I. Ardatza. Gure herriaren iraunkortasuna eta hezkuntza
Jendarteak, aldaketa handiei ez ezik, etengabeko aldaketen abiadura bizkorrari ere egin behar die aurre. Ziurgabetasun egoeran bizi gara. Eta aldaketa horietara egokitzeko hezkuntza-sistemaren gaitasuna ezbaian dago. Errealitate honek eta erronka globalek eskatzen dituzten galderak eta erantzunak topatzeko zailtasunak ditugu.
Korronte globalizatzaileen norabideak irakurtzeko, digitalizazioa eta inteligentzia artifizialaren eragina neurtzeko, aldaketen azkartasuna ulertzeko eta gure herria dinamika horietan ongi kokatzeko, egungo errealitatea hobetuko duten tresna eraldatzaileak sortzea beharrezkoa da.
Hezkuntza gizarte eraiketa da. Hezkuntza sistema gizartea bera eta guztion bizi-baldintzak hobetzeko palanka izan dadin, egungo ideia-balio sistema itaundu beharko genuke etorkizuneko hezkuntza sistemak nondik joan beharko luken adosteko.
Testuinguru honetan, beste kulturekin solasean, gure hizkuntza, gure kultura eta nortasuna modu iraunkorrean bizitzeko moduaz pentsatu beharra dago. Gure baitako errealitate anitzak ulertzeko premia dugu, gure baitako aniztasuna kudeatzeko behar ditugun tresnak lantzeko beharra dago kohesioa eta herri iraunkortasuna helburu.
Sistema inklusiboagoa eta bidezkoagoa izan dadin, aldaketa sakonak behar genituzke: horretarako partekatu eta sustatu nahi ditugun baloreak definitu beharko ditugu.
Aniztasuna eta berdintasuna praktikan sendotzeko hezkuntza ereduen artean gertutasuna bermatu beharko dugu baita ebaluazio-moduak, kurrikulumak eta edukiak moldatzeko beharra ere.
Gure hezkuntza sistemak garatu behar dituen baloreak eta helburu kolektiboetaz hausnartu nahi dugu ardatz honetan.
Galdera iradokitzaileak:
- Zer nolako jendartea eta herritarrak nahi ditugu hezi?
- Mundu globalizatu honetan gure hizkuntza, gure kultura eta nortasuna modu iraunkorrean bizitzeko moduaz pentsatu beharra dugu, nola bide eman euskarari eta euskal kulturari?
- Nola landu jendarte gisa ikuspegi kritikoari?
- Nola eman bide inklusioari, ekitateari eta kultarartekotasunari?
II. Ardatza. Gobernantza eta mugaz-gaindiko lankidetza
Hezkuntza egitura eta eskola eredu oso desberdinak ditugu gure lurraldeetan, hezkuntza mapa aberatsa eta anitza da. Mapa hori ezagutzea ezinbestekoa da gure hezkuntzari buruzko etorkizuneko gobernantza antolatzeko.
Tresna eraldatzaileak tokitik eta tokiko erantzunak bilatuz sortuko dira. Horretarako, hezkuntza –formala eta ez-formala–, erdigunera ekarri beharko genuke eta, aldi berean, hezkuntza sistema gainontzeko sistemekin duen harremanaz hausnartu beharko genuke: hezkuntza sistema ezagutzaren gizartean duen tokiaz.
Hezkuntzaren ardura duten langile, erakunde, eragile, aditu, eta herritarren arteko lankidetza ereduei buruz pentsatzea dagokigu.
Eta beharrezkoak diren aldaketen “nolakotasunari” erantzun egokia eta bidezkoa eman ahal izateko gobernantza eredu komunitarioaren garapena garrantzitsua izango da. Kultura demokratikoan sakontzeko premia arlo guztietan sumatzen den arren, hezkuntzak berebiziko ardura du herritartasunaren eraikuntzan: balioen eta praktika demokratikoen irakaspenean eta gauzatzean, bere baitan, eta gizarte zabalean.
Testuinguru honetan, iraunkortasuna eta komunitatearen sendotzea helburu, eraldaketarako gobernantza eta legitimazio eredu berritzaileak sortzeko gure mugaz-gaindiko lankidetzarako kulturaren garapena funtsezkoa izango da.
Galdera iradokitzaileak:
- Nola garatu gobernantza eredu komunitarioa eta horizontala?
- Nola sakondu kultura demokratikoan? Nola sustatu parte-hartzeko kultura?
- Ze bide hartu menpekotasunetik/zentralismotik autonomiara joateko?
- Hezkuntza komunitateak eta herri-komunitatearen arteko zer nolako elkarlana sustatu?
- Nola bermatu komunitateen, herritarren eta tokiko erakundeen eragite gaitasuna?
- Zer nolako mugaz-gaindiko lankidetza ereduak behar ditugu etorkizuneko euskal hezkuntza garatzeko?
- Zer nolako mugaz-gaindiko erakundetze ereduak sustatu behar ditugu maila eta esparru desberdinetan euskal hezkuntza bermatzeko?
