Eusko Ikaskuntzak, Nafarroako Gazteriaren Kontseiluak eta Insup Formation-ek sustatutako programak Euroeskualdearen indarguneak eta ahuleziak aztertu ditu, Akitania Berriko, Euskadiko eta Nafarroako gazteen ikuspegitik, baita euren kezkak eta eskaerak ere.
Gazteak Mugaz Gaindi programaren ondorioak aurkeztu ziren Donostian uztailaren 18an. Eusko Ikaskuntzak, Nafarroako Gazteriaren Kontseiluak eta Insup Formation-ek bultzatuta, NAEN euroeskualdearen laguntzarekin gauzatu da. 2022an jarri zen martxan, eta 16 eta 32 urte bitarteko hogei gaztek hartu dute parte, Euroeskualdearen barne-aniztasuna adierazten duten profilak izanik.
Gazteak Mugaz Gaindik helburu hauek ezarri zituen:
- Gazteen ezagutza eta bizitza soziala, ekonomikoa eta kulturala sustatzea, Euroeskualdeko herritarrak ardatz nagusi direla.
- Euroeskualdearen lurraldeetako gazteen lankidetza eta jabekuntza sustatzea, balio partekatuak identifikatuz.
- Euroeskualdearen lurraldeen arteko ezagutza indartzea, lurralde-proiektu espezifikoak diseinatuz.
- Mugaren bi aldeetako gazteen arteko harremanak sustatzea.
- Euroeskualdeko lurraldeetako gazteen eragileen, banakoen eta erakundeen artean sare bat sortzea, elkar hobeto ezagutzeko eta gazteen beharrei erantzuteko.
- Gazteen arteko mugaz gaindiko lankidetza garatzea hainbat sektoretan.
- Gazteen artean kontzientzia kritikoa garatzea, gai garrantzitsuen hausnarketa eta azterketa sustatuz.
- Euskara lurraldeetan aberastasunaren adierazle bihurtzen laguntzea, hizkuntza komun horren erabilera baloratuz eta sustatuz.
- Gazteek eremu publikoan parte har dezaten sustatzea, erabakiak hartzen eta gizarte integratzaileago eta parte-hartzaileago bat eraikitzen parte har dezaten.
Orain aurkeztu diren ondorioen artean, nabarmentzekoa da Akitania Berriko, Euskadiko eta Nafarroako gazteen artean kultura-nortasun partekatua dagoela, eta euskara eta euskal kultura oso ongi baloratzen direla elementu egituratzaile gisa, besteren artean. Gainera, gazteak ohartzen dira Euroeskualdearen kultura-, gizarte- eta ekonomia-potentzialaz, baina sentitzen dute errealitate administratibo eta juridiko desberdinek hezkuntza- eta lan-aukerak murrizten dituztela, eta horrek frustrazioa eta desberdintasuna sortzen dituela.
Gabezia nagusien artean, garraioa ez dela nahikoa aipatzen da, kultura- eta hezkuntza-elkarreragina mugatzen baitu eta, ondorioz, elkarri aberastean eragin. Halaber, mugaren bi aldeetako etxebizitzaren egoerak emantzipazioa oztopatzen du eta, horrekin batera, gazteriaren proiektu pertsonal eta familiarrak aurrera eramatea. Bestalde, parte-hartzaileek ingurumen-erronken erabateko kontzientzia dute, eta ingurumena gehiago errespetatzen duen eredurantz aldaketaren alde egiteko borondatea adierazi dute.
Hala eta guztiz ere, erakunde sustatzaileen iritziz, Gazteak Mugaz Gaindi programak lagundu egin du Euroeskualdeko gazteen artean nortasun kulturala indartzen, gizartearen parte-hartzea sustatzen eta espiritu ekintzaile eta berritzailerako giro egokia sortzen.
Azkenik, proiektuak agerian utzi du oso garrantzitsua dela kulturen arteko elkarrizketa bultzatzea, errespetua sustatzea eta aniztasuna baloratzea; administrazio-desberdintasunak eta oztopo burokratikoak direla-eta, zaila izan daiteke mugaz gaindiko proiektuak eraginkortasunez ezartzea; eta hezkuntza- eta prestakuntza-programak indartu behar dira kultura arteko ikaskuntzaren, eleaniztasunaren eta gaitasun ekintzaile eta berritzaileen alde. Gazteak prestatu behar dira lan-munduaren erronkei aurre egiteko eta, hortaz, Euroeskualdearen garapenean eragiteko.
Eusko Ikaskuntzak, Nafarroako Gazteriaren Kontseiluak eta Insup Formation-ek etorkizuneko proiektuetan Gazteak Mugaz Gaindi programatik ateratako ondorioak kontuan hartzera animatu dute.
 | Gazteak Mugaz GaindiOndorio txostena | |
