Solasaldiak

Elkarrizketa: Edurne Ormazabal Edurne Ormazabal, Euskadi Gaztea irratiko koordinatzailea "Esaten edo aurkezten ari zarena sinestea premiazkoa iruditzen zait kalitatezko lan bat egiteko" * Teresa Sala Komunikatzailetzat du bere burua, izan ere esparru asko landu baititu komunikazioaren arloan. Musika eta zinema gustuko dituen komunikatzailea da, beraz, Edurne Ormazabal. Kazetari xume gisa eman zituen lehen urratsak komunikabideen munduan eta, berak dioen bezala "gauza batek beste batera eraman ninduen". Egun, Euskadi Gaztea irratiko koordinatzaile gisa ezagutzen badugu ere, esatari, kazetari eta aurkezle ere bada. Donostiako Zinemaldian ezaguna da bere aurpegia eta baita telebista kate ezberdinetan ere. Bere buruarekin zorrotza dela aitortzen du EITBn duen bulegotik, erronka berriei aurre egiteko prest azaltzen zaigu, betiere sinesgarritasunaren osagarria galdu gabe. Azken hau, premiazkoa baita tolosar honentzat. Psikologia ikasketak burutu zenituen, nola egin zenuen jauzia kazetaritzaren mundura? Josetxo Lizartzak lagun bati deitu zion, eta tolosar bat behar zuela azaldu zion, herriko berriak irratian eskaintzeko. Lagun honek niri esan zidan eta baiezkoa bota nion. Egia esan, ez dakit nola otu zitzaidan baietz esatea, baina dirua behar nuen, garai hartan ikaslea nintzen oraindik, hogei bat urte izango nituen. Horrela hasi nintzen eta pixkanaka gauza batek bestera eraman ninduela esango nuke. Herri Irratian ere saio batzuk egin nituen... Telebistan ere aritu zinen urte haietan... Bai, 80ko urteen amaieran Euskal Telebistan "Katu Kale" izeneko musika saioa aurkeztu nuen, oso esperientzia gogoangarria izan zen, Telebista sortu berria zen, gabezia handiekin lan egiten genuen baina oso giro ona sortu zen saioa egiten genuen lantaldean, lagunartekoa. Gero Antena 3 Donostian sortu zenean ere urte betez magazine eta musika saio bat egin nuen bertan. Canal Plus katearentzat Oscar Sarien zeremonia aurkeztu izan dut eta baita "Nuestro Cine"/ "Zine Keinuak" saioa ere... Nolakoa izan zen zure burua kamera edo mikrofono baten aurrean ikusi zenuen lehen aldia? Telebistako lehen saioa negargarria izan zen, profesionaltasun izpirik gabekoa. Kamera baten aurrean jarri ninduten lehenengo aldian ez nekien ez nola hitz egin behar nuen, ezta zein motatako imintzioak egin behar nituen ere. Ausardi ikaragarriarekin egin nuen, orain ez nintzateke ausartuko horrelako zerbait egitera, baina azkenean egitearen poderioz ikasten da. Lehen saiakerak gogo eta ilusio ikaragarriekin egin nituela oroitzen dut. Kazetari xumea izatetik koordinatzaile izatera pasa zinen Euskadi Gaztean, orduan ez zegoen horrelakorik euskaraz, aitzindariak izan zinetela esan daiteke. Baliabide teknologikoek eta euskarak berak izan duten garapena kontutan hartuz gero, nola gogoratzen duzu hasiera hura? Egia esan, gaur eguneko egoerak ez dauka garai hartakoarekin zerikusirik. Euskadi Gaztea sortu zenean, ETB jaio zenean lez, jendeari barregura sortzen zitzaion, betiko txistea kontatzen zuten; "Dallas" telesaileko JR euskaraz entzutea pentsaezina zen. Euskadi Gaztearekin antzeko zerbait gertatu zen, jendea ohituta zegoen irrati konbentzionala euskaraz entzuten, baina irrati formula euskaraz oso arrotza egiten zitzaion. Alderdi horretatik aurrerapauso handia eman da, jendeak orain oso normaltzat hartzen du hori; bai irrati formula bera euskaraz izatea eta baita euskal musika kanpoko musikarekin normaltasun osoz uztartzea ere. Entzulearen aldetik jarrera aldaketa bat ere izan da, eta niri hori positiboa iruditzen zait. Duela urte batzuk euskarazko irratiak militantziaz kontsumitzen zituen jendeak baina egun ez da hori gertatzen. Gaur egun jendeak orokorrean pertsonalitatea eta kalitatezko irrati bat eskatzen dizu, euskalduna izateaz gain. Jendeak ez zaitu entzungo euskaraz egiten duzulako bakarrik, produktu on bat ematen ez badiozu. Gaur egun, militantziarekin ez zoaz inora. Zeintzuk dira une honetan Euskadi Gazteak dituen erronkak? Zeintzuk lortu nahi dituen helburuak edo hobetunahi dituen esparruak? Erronka nagusia ahal den eta gehienarengana heltzea da, publiko izateak dakarzkin ezaugarri batzuk mantenduz ahal den eta entzule gehienera iristea, oraindik badira beste irrati batzuk entzuten dituzten euskaldunak. Gure entzulea teorian euskalduna izan behar du, zaila da entzule erdaldunarengana iristea, nire helburuetako bat da entzule erdaldun horrentzat, ez irratia egitea, baina bai irratiaren irudi ona izatea. Berak Euskadi Gaztea inoiz entzungo ez badu ere, gure irudi on bat izatea. Entzule euskaldunaren kasuan, aldiz, gurea bere irratia izatea gustatuko litzaidake. Betidanik izan zara zinemazalea, zeintzuk izan dira Donostiako Zinemaldiko ekarpenak? Profesionalki ikaragarri ikasi dut, eta, nolabait, nire mugen aurka joaten erakutsi didala esango nuke. Erraza dirudien arren Zinemaldiko lana neketsua eta zaila da, ni urtero hobetzen saiatzen naiz, batzutan hobeto egiten lortu dut, beste batzutan ez... Urte bakoitza erronka berri bat da niretzat. Nola eta zergatik hasi zinen Zinemaldian lanean? Duela hamar bat urte Koldo Anasagasti Zinemaldiko zuzendariorde izendatu zuten eta berak deitu ninduen, zinemaren mundua ezagutzeaz gain, ingelesa zekien euskaldun bat behar zutelako. Gero Canal Plus saioan ere aritu nintzen zinema saioak aurkezten. Zer duzu nahiago, irratia ala telebista? Egia esan aukeraketa egitea zaila egiten zait, gainera aspaldian ez naiz mikrofono baten aurrean jarri. Oso ezberdinak diren arren, biak ditut gustuko. Esparru guztiekin gertatzen den lez, bakoitzak bere alde onak eta txarrak dauzka. Irratia, agian, anonimoagoa da... Nik ez dut horretan ezberdintasun handirik somatzen, herri hau oso txikia da, nik gainera beti euskaraz egin dut lana eta produktu gutxiengoa eskaini izan dut gehienetan. Anonimo sentitu izan naiz telebistan ere, gertatzen dena zera da, telebistan zure lana askoz jende gehiagoren lanaren menpean dagoela eta irratian ez da hori gertatzen. Telebistak lan talde handiagoa eskatzen dizu baina nik ustedut irratiak premia sortzen duela. Nik ez dut premia hori telebistan sentitu, baina irratian bai, adibidez, oporretan egon naizenean mikrofonoaren falta sumatu izan dut. Prentsa idatzian, aldiz, ez duzu inoiz lanik egin... Prentsa idatziak frustrazio ikaragarria sortzen dit, ez dut inoiz idaztez bukatzen, eguneroko lanean ere horrelako zerbait gertatzen zait, ez naiz inoiz gustura gelditzen, beti iruditzen zait nire lana hobetu daitekeela... Beti nahigabe kutsu batekin gelditzen naiz. Egia esan, ez naiz inoiz gehiegi saiatu prentsa idatzian lan egiten... Zinemaldian lan egiteak aktore handi pila ezagutzeko aukera eskaini dizu, gogoratzen al duzu anekdota berezirik? Anekdota pila egonen dira baina ahaztu egiten zaizkit. Gainera, ez daukazu izarrekin denbora gehiegirik egoteko aukera. Nolakoa da galak aurkeztearen esperientzia? Oso ongi prestatutako ikuskizunak dira, gidoia oso finkoa da eta horrek ematen dizu inprobisaziorako abagunea, nahiz eta normalean gonbidatua bakarrik duen inprobisatzeko aukera. Ez zara urduri jartzen? Noski baietz, beti. Duela urte batzuk, sari banaketan, aretorako itzulpenik ez zela egongo adostu genuen, hala, saridun guztiei esan genien ez zela itzulpenik egongo aretoan bertan. Baina zuzendari frantses bat izan zen sariduna eta itzulpena eskatu zigun, niri eskatu zidaten, ez nengoen entzuten momentu horretan, baina itzultzeko gai izan nintzen. Horrek izugarri harritu ninduen nik frantsesa hamazazpi urtera arte soilik ikasi bainuen, geroztik ez dut ukitu ere egin. Egoera normal batean ez nintzateke hori egiteko gai izango. Momentu horretan arreta gehiegirik jarri gabe ez dakit nola egin nuen, baina horrelako egoeretan zerbait pizten zaizula iruditzen zait, edozer gauza egitera laguntzen dizuna. Eszenatokian gauzak ikaragarri aldatzen dira, onerako eta txarrerako. Hamar egun irauten duen lasterketa gogorra izan behar du Zinemaldia... Bai, ikaragarria gainera. Azken egunera iristen zarenean konturatzen zara egun bat gehiago iraungo balu ezzinatekeela gai izango jarraitzeko. Eta guztioi gauza bera gertatzen zaigu. Hala ere premia ere uzten dizu. Kazetari izatera helduko zinela imajinatzen zenuen? Ez, ez neukan ideiarik ere. Banekien zer ez nuen egin nahi, baina ez nekien zer egin nahi nuen. Hori, gainera, konstante bat da nire bizitzan. Ez dauzkat planak edo jarraituko ditudan bideak batere argi. Nire erabakiek baino zirkunstantziek eraman nautelako. Zure ibilbideko zerbait aldatuko zenuke? Bai, hainbat gauza aldatuko nituzke. Gauza batzuetaz harro sentitzen naiz, nik uste nuelako hainbat gauza egiteko gai ez nintzatekeela izango eta egin ditudalako eta nik uste baino hobeto. Nire buruarekin oso zorrotza naiz eta oso gutxitan gelditzen naiz gustura, beti ikusten ditut hobetzeko gauza asko, gehiegi gustatzen ez zaizkidan beste batzuk... Besteei errazago barkatzen diet nire buruari baino. Joseba Apaolaza eta Edurne Ormazabal. Madrilen izan zara lanean, ez al duzu inoiz kanpora joateko tentaziorik izan? Bi urte igaro nituen Madrilen eta oso esperientzia polita izan zen, asko ikasi nuen baina niri berdin zait zenbat jendearentzat egiten dudan lana, komunikatzaile gisa ez zait inporta hamar milarentzat edo bi milioirentzat ari naizen. Lan bat edo beste bat egiteko orduan, garrantzitsuena proiektua bera da. Badaude edozein saio ongi aurkeztu dezaketen komunikatzaileak, baina ni ez naiz horietakoa. Nik gauza batzuk ongi aurkeztu ditzaket baina beste batzuk ez, eta alderdi horretatik proiektua eta programa da garrantzitsuena. Hala, proiektu konkretua interesgarria iruditzen bazait egiten dut. Nik euskaraz eta gazteleraz, bietan, egiten dut lana. Hori nire bertute bat dela esango nuke, euskaraz eta gazteleraz komunikatzeko gaitasuna daukadala. Bi hizkuntzatan sentitzen naiz eroso. Gustuko dudan saio bat eskainiz gero Madrilera joango nintzateke, zalantzarik gabe. Baina nire mugak ezagutzen ditut eta badakit zer ez nukeen inoiz komunikatuko. Zer ez zenuke inoiz aurkeztuko? Bihotzeko prentsarekin zerikusia duenedozein saio, adibidez. Nahiz eta beti paper bat jokatzen aritu, nik sinetsi egin behar dut aurkezten dudana. Esaten ari zarena nolabait sinestea premiazkoa iruditzen zait kalitatezko lan bat egiteko. Ez dut inoiz kritiko papera egin, informazio hutsa eman izan dut beti, baina hori ongi egiten saiatzen naiz, nire buruari sinesgarritasun handiagoa emateko, alegia. Sinetsi egin behar dut zertaz ari naizen eta zer ari naizen esaten. Baina zortea ere izan duzu, zure gustuko saioak eta lanak egiteko aukera izan baituzu... Egia esan, bai. Ez dizkidate bihotzeko gaiak edo horrelako saioak inoiz proposatu. Zein asmo, gogo edo amets duzu etorkizunerako? Ametsak, mila. Nire asmoa momentuz Euskadi Gaztean jarraitzea da, aurten Zinemaldiak 50 urte betetzen ditu eta horrekin nahiko lan izango dut, bestela ez daukat proiektu zehatzik. Telebista berriz ere gustura egingo nuke. Ba al dago egiteko aukerarik izan ez duzun zerbait eta gustura egingo zenukeena? Telebistan, adibidez, edizioaren esparruan lan egiteko aukera izatea gustatuko litzaidake. Alderdi hori jorratzeko ez baitut inoiz aukerarik izan. Edurne Ormazabal Tolosan jaioa 1963an. Psikologia ikasketak egin zituen. Irratian esataria izan da Herri Irratian (Tolosan) eta Antena3 irratian ere. Telebistan: ETBko Katu kale eta Zine oro eta Canal + eko Miradas de Cine eta Nuestro cine/Zine Keinuak saioen aurkezle. Donostiako Nazioarteko Zinemaldiko galen aurkezle eta prentsaurrekoen koordinatzailea da. Egun, Euskadi Gaztea ko koordinatzailea da. Argazkiak: EITB Euskonews & Media 172.zbk (2002 / 6 / 21 28) Euskomedia: Euskal Kultur Informazio Zerbitzua Eusko Ikaskuntzaren Web Orria

Partekatu

• LEER EN ESPAÑOL

GAIA

Zinema, Telebista eta irratia

AURREKOAK

Irakurri

Irakurri

Irakurri

Irakurri

Irakurri