Euskal musika herrikoiaren artista polifazetiko bati omenaldia

Sariak

2025/03/25

Euskal musika herrikoiaren artista polifazetiko bati omenaldia

Musika eta erakunde arloko ordezkariek bat egin zuten 2024ko Manuel Lekuona Saria Juan Mari Beltran Argiñenari emateko ekitaldiarekin.

Eusko Ikaskuntzaren Manuel Lekuona Saria Juan Mari Beltran Argiñena musikari, musikologo, konpositore, etnografo eta irakasleari emateko ekitaldia izan zen Oiartzungo Landetxe Kultur Aretoan martxoaren 25ean.

Euskal musikaren eta folklorearen esparru anitzetatik etorritako jende ugarik, lagunek eta erakundeetako ordezkariek -hala nola, Aitor Aldasoro Hizkuntza Politikarako sailburuordea, Xabier Ezeizabarrena Gipuzkoako Batzar Nagusietako lehendakaria eta Javier Arakama, Euskarabideako zuzendari-kudeatzailea- Juan Mari Beltrani babesa eman zioten. Zeremonian ez ziren falta izan ez musika interpretazioak ezta bere ondoan edo bere ibilbide luzean lagundu diotenen testigantzak ere.

Oiartzungo alkate Joana Mendiburuk egin zion ongietorria, eta Juan Mari Beltrani eskerrak eman zizkion azken hogeita hamar urteetan Soinuenea Fundazioak egindako lanagatik eta musikarekiko duen pasioa herrian zabaltzeagatik.

Ondoren, Luis Elícegui Mendizabal Epaimahai Instituzionaleko bozeramaileak 2024ko Manuel Lekuona Saria emateko akta irakurri zuen.

Eusko Ikaskuntzako lehendakari Ana Urkizak Manuel Lekuona Etxabeguren oiartzuarra ekarri zuen gogora hasieran. Berak eman baitzion izena sariari, eta 1983an jaso zuen lehena. Honela definitu zuen Urkizak Juan Mari Beltran: “Gure iraganaren onena hartzen duen artista, eguneratzeko eta belaunaldi berriei transmititzeko. Azken finean, posible egiten duenak katea ez dadila eten”. Bere ibilbideari errepasoa eginez, Ana Urkizak bere lan polifazetikoari eutsi zion, instrumentista, konpositore, musikologo, etnografo eta irakasle gisa erro tradizionaleko euskal musikaren zerbitzura, eta "Euskal Herriko kultur transmisioaren arloko errealizazio sendo eta iraunkorrenetako baten" sustatzaile gisa, alegia, Soinuenea Fundazioarena. “Musika tradizionala eta garaikidearen artean, eta euskal folklorearen eta bestelako generoen arteko bitartekari” gisa hartu duen zeregina ere nabarmendu zuen. Lan horren bidez, posible da “integrazioa, elkarrizketa eta lengoaia unibertsalenaren ulermen globala: musika”.
 

2024ko Manuel Lekuona Saria Juan Mari Beltrani emate-ekitaldia

Remigio Mendibururen eskultura jaso ondoren, 2024ko Manuel Lekuona Saria jaso zuen Juan Mari Beltranek eskerrak eman zizkien bere ibilbide musikalean lagundu dioten pertsona guztiei. Etxarri Aranatzen hasi zeneko garaiak ekarri zituen gogora, artean haurra zela klarinetea eta txistua jotzen hasi zenekoak. Eta urte batzuk geroago, Donostian, Argia taldeko kide zela, kultura herrikoiaren balioa eta oraindik bizirik dauden lekuetan musika eta dantzak biltzearen garrantzia ezagutu zituen.

1985etik aurrera, Hernaniko Udal Musika Eskolak bertako herri-instrumentuen irakaskuntza arautua sartu zuenetik, Juan Mari Beltranek interprete ugari trebatu zituen bertan, berak alboka, txalaparta eta dultzaina ikasteko sortutako metodoak aplikatuz. Soinuenea-Oiartzungo Herri Musikaren Txokoa martxan jarri zela hogeita hamar urte bete direla ere gogoratu zuen.

Amaitzeko azpimarratu zuen: “Musikari asko eman diodala esaten dute, hala izango balitz ere, zalantzarik gabe esan dezaket askoz gehiago eman didala musikak niri”. Hori dela eta, “Orhiko xoria bezala, zoriontsu sentitzen naiz bizitzea egokitu zaidan bizitzarekin, familiarekin, lagunekin, lurrarekin, gizartearekin, hizkuntzarekin eta kulturarekin”.

Azkenik, Gipuzkoako Diputatu Nagusi Eider Mendozak hartu zuen hitza. Azpimarratu zuenez, musikaren funtzioa “ordezkaezina” da herri baten, komunitate baten bizitzan, dela “ospakizunetan, gizarte bizitzan, sorkuntzan nahiz hizkuntzaren transmisioan”. “Juan Mari Beltranen lanek eta jardun nekaezinak erakusten digute herri musikak batu egiten gaituela herri gisa eta, gainera, Europako eta munduko gainontzeko kulturen arteko elkar aitortza eta ezagutza eragiteko zubia eskaintzen digula”, nabarmendu zuen. Horregatik, “herriari emandako guztiagatik” jasotako aitortzarekin bat egin zuen Mendozak eta bihotzez zoriondu zuen sariduna.

Hitzaldien ostean, publikoak ekitaldirako propio sortutako musika emanaldiaz gozatu zuen. Ander Barrenetxea eta Aitor Beltran txalapartariak, Errege Belda akordeoilaria, Fernando Jalon dultzaina eta kornamusa, Mendigaña Gorostiaga gitarra eta panderoa, Aitor Gabilondoren ahotsa eta Andoni Salamondo errezitatzailearen eskutik.

Partekatu
Facebook Twitter Whatsapp