La chaconne: questions autour d´une éventuelle étymologie basque

Morel Borotra, Natalie

Argitalpen urtea:

2001

Argitalpen tokia:

Donostia-San Sebastián

ISBN:

84-8419-929-0

pdf jaitsi

Laburpena

Chacona izeneko dantza barrokoaren jatorri eta etimologiak arazo asko planteatzen dituzte oraino. Dantza hori Nueva Españatik datorrela dirudien arren, hainbat hipotesi egin dira hitzaren jatorriaren inguruan: italiarra; espainiarra edo portugaldarra (chacona edo chacota), chak onomatopeian oinarriturik, lagungarri duten kriskitinak eta euskal danborra irudikatuz; euskalduna, Larramendik proposatzen duenez, chocuna-tik, hots, apaina. Badaezpadako etimologista, hurbilketa interesgarriak egiten ditu: txak, abiadurarekin loturiko onomatopeia; txakun egin, txalaparta-ren jokorako, mugimendua, asaldura (XVI. mendearen amaieratik hasita chaconaz egiten diren lehen deskripzioei dagozkien konnotazioak; portugesez, chacota, halaber, dantzaren erritmoa markatzeko balio duen makila izan daiteke.